ສະມາຄົມເຄືອຂ່າຍຜູ້ຕິດເຊື້ອເຮສໄອວີ/ເອດ (Apl+) ແມ່ນສະມາຄົມຂອງຜູ້ຕິດເຊື້ອເຮສໄອວີ ແລະ ໄດ້ດໍາເນີນການເຮັດວຽກ ເພື່ອຊ່ວຍເຫຼືອຄົນຕິດເຊື້ອເຮສໄອວີດ້ວຍກັນ ໃນຂົງເຂດທົ່ວປະເທດ ໃນ ສປປ.ລາວ. ໃນໄລຍະຜ່ານມາ ຕັ້ງແຕ່ປີ ຄ.ສ 2003 ຜູ້ຕິດເຊື້ອເຮສໄອວີໃນສປປລາວ ໄດ້ເລີ່ມມີການກິນຢາຕ້ານ ທີ່ມີຊື່ວ່າ ຢາ ARV.
ຢາ ARV ຫຼື Antiretroviral ແມ່ນຢາທີ່ຜູ້ຕິດເຊື້ອເຮສໄອວີກິນ ເພື່ອໃຫ້ຕົວຢານີ້ກົດເຊື້ອເຮສໄອວີທີ່ຢູ່ໃນຕົວຂອງ ຜູ້ຕິດເຊື້ອ ບໍ່ໃຫ້ຂະຫຍາຍຕົວ ມາທໍາລາຍພູມຄຸ້ມກັນຂອງຄົນເຮົາ ທີ່ເອີ້ນວ່າ ເມັດເລືອດຂາວ. ເພື່ອເຮັດໃຫ້ ຮ່າງກາຍມີລະດັບຂອງເຊື້ອໄວຣັສທີ່ຄົງໂຕ ຫຼື ໜ້ອຍລົງ ສົ່ງຜົນໃຫ້ຮ່າງກາຍຍັງຄົງປົກກະຕິແລະ ຍັງແຂງແຮງຄືເກົ່າ. ທີ່ ສໍາຄັນຢານີ້ຕ້ອງກິນໄປທຸກທຸກມື້ຕະຫຼອດຊີວິດ.
ໃນເບື້ອງຕົ້ນ ຄື ໃນປີ 2003 ການນໍາເຂົ້າຂອງຢາ ARV ນີ້ແມ່ນມີອົງກອນສາກົນທີ່ໃຫ້ການຊ່ວຍເຫຼືອລ້າແບບ 100 %, ນັ້ນຫມາຍຄວາມວ່າຜູ້ຕິດເຊື້ອເຮສໄອວີໃນລາວທຸກຄົນສາມາດກິນຢາ ARV ແບບບໍ່ເສຍຄ່າໃດໆ ຖ້າຮູ້ ວ່າຕິດເຊື້ອເຮສໄອວີພຽງເຂົ້າມາລົງທະບຽນຕາມຈຸດບໍລິການ ກໍສາມາດຮັບຢານີ້ໄປກິນໄດ້.
ແຕ່ໃນໄລຍະທີ່ປະເທດລາວ ມີການເລັ່ງໃສ່ການພັດທະນາທາງເສດຖະກິດ, ພື້ນຖານໂຄງລ່າງ ເພື່ອກ້າວເຂົ້າສູ່ປະເທດກໍາລັງ ພັດທະນາ, ບັນດາອົງກອນການຊ່ວຍເຫຼືອລ້າຕ່າງໆ ທີ່ເຄີຍຊ່ວຍເຫຼືອກໍ່ຄ່ອຍໆຖອນທຶນຊ່ວຍເຫຼືອອອກໄປ. ໃນນັ້ນກໍ່ມີ ການຊ່ວຍເຫຼືອລ້າສະໜອງຢາ ARV ໃຫ້ສປປລາວເຮົານໍາ.
ສິ່ງນີ້ແມ່ນໄດ້ສ້າງຄວາມກັງວົນໃຫ້ແກ່ທຸກພາກສ່ວນ ໂດຍສະເພາະຜູ້ຕິດເຊື້ອເຮສໄອວີໃນລາວ ທີ່ກ່ອນໜ້ານີ້ເຄີຍໄດ້ ຮັບຢາແບບບໍ່ເສຍຄ່າ ຈະຕ້ອງໄດ້ຊື້ກິນເອງ ເຊິ່ງລາຄາຢາກໍຂ້ອນຂ້າງສູງ ແລະ ຕ້ອງໄດ້ຊື້ກິນຕະຫຼອດ ຊີວິດ. ຖ້າເປັນ ດັ່ງນັ້ນ ມັນຈະເກີດບັນຫາຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ກ່ຽວກັບຄົນຂາດຢາ, ເພາະສ່ວນໃຫຍ່ຜູ້ທີ່ຕ້ອງກິນຢາ ແມ່ນມີ ຖານະຍາກຈົນ ແລະ ຍາກຕໍ່ການຈະຊື້ຢາກຸ້ມຕົນເອງໄດ້.
ດັ່ງນັ້ນ, ສະມາຄົມເຄືອຂ່າຍຜູ້ຕິດເຊື້ອເຮສໄອວີເອດ ທີ່ເປັນສະມາຄົມຂອງຜູ້ຕິດເຊື້ອເຮສໄອວີຈຶ່ງມີຄວາມກັງວົນໃຈ ຢ່າງຍິ່ງວ່າ ໃນອະນາຄົດ ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງຜູ້ຕິດເຊື້ອເຮສໄອວີເຮົາຈະເປັນຈັ່ງໃດຫາກປາສະຈາກຢາຕ້ານ. ມາໃນປີ 2017 ສະມາຄົມ ຈຶ່ງໄດ້ມີການລະດົມແນວຄວາມຄິດຂອງຜູ້ຕິດເຊື້ອ ແລະ ຫາທາງອອກກັບທຸກພາກສ່ວນ ເພື່ອແກ້ໄຂບັນຫາດັ່ງກ່າວ ເຮົາຈຶ່ງໄດ້ຂໍ້ສະຫຼຸບວ່າ ຕ້ອງມີການພັກດັນໃຫ້ເອົາຢາ ARV ນີ້ເຂົ້າໃນ ບັນຊີຢາພື້ນຖານແຫ່ງ ຊາດ ເພື່ອຮັບປະກັນວ່າ ຫາກບໍ່ມີການຊ່ວຍເຫຼືອຈາກອົງກອນອື່ນແລ້ວ ທາງລັດຖະບານ ສປປ ລາວ ຈະສືບຕໍ່ ຊ່ວຍເຫຼືອໄດ້.
ທາງສະມາຄົມຈຶ່ງໄດ້ດໍາເນີນການຫລາຍຢ່າງຄື: ການເຮັດບົດສໍາຫຼວດການເຂົ້າເຖິງຢາຂອງຜູ້ຕິດເຊື້ອ, ບົດສໍາຫຼວດຜົນ ກະທົບຂອງການຂາດຢາ ARV ໃນຂົງເຂດທົ່ວປະເທດ, ພ້ອມນັ້ນກໍ່ມີການປະຊຸມຂໍການສະໜັບສະໜູນ ກັບທາງ ລັດຖະບານກໍ່ຄືທາງກະຊວງສາທາລະນະສຸກ ຮ່ວມກັບຫຼາຍພາກສ່ວນ.
ຈົນມາໃນທ້າຍປີ 2019 ທາງກະຊວງສາທາລະນະສຸກຈຶ່ງມີມະຕິຄໍາສັ່ງ ໃຫ້ບັນຍັດເອົາຢາຂອງຜູ້ຕິດເຊື້ອເຮສໄອວີກໍ່ຄື ຢາ ARV ເຂົ້າໃນບັນຊີຢາພື້ນຖານແຫ່ງຊາດ, ຫມາຍຄວາມວ່າ ຜູ້ຕິດເຊື້ອເຮສໄອວີໃນ ອະນາຄົດ ແມ່ນຮັບປະກັນຈະໄດ້ຮັບຢາ ARV ຈາກທາງລັດຖະບານແຫ່ງ ສປປລາວ ເຖິງຈະປາສະຈາກການ ຊ່ວຍເຫຼືອໃດໆກໍ່ຕາມ.
ສິ່ງນີ້ຄືຫມາກຜົນອັນສໍາຄັນຂອງທາງ ສະມາຄົມເຄືອຂ່າຍຜູ້ຕິດເຊື້ອເຮສໄອວີເອດ ກໍ່ຄືກຸ່ມຜູ້ຕິດເຊື້ອເຮສໄອວີໃນທົ່ວ ປະເທດ ຮ່ວມກັບຫຼາກຫຼາຍພາກສ່ວນຊ່ວຍກັນ ເຮັດໃຫ້ເກີດຄວາມສະຖຽນລະພາບໃນການໄດ້ຮັບການກິນຢາຂອງຜູ້ ຕິດເຊື້ອ, ມັນເປັນສິ່ງທີ່ສ້າງກໍາລັງໃຈ ແລະ ຕໍ່ຊີວິດໃຫ້ກັບຜູ້ຕິດເຊື້ອຫຼາຍຄົນ ທີ່ເຄີຍຫມົດຫວັງ, ເຄີຍວິຕົກກັງວົນວ່າ ຈະຫາເງິນມາຊື້ຢາທີ່ລາຄາແພງ ແລະ ຊື້ຕະຫຼອດຊີວິດໄດ້ແນວໃດ?
ປັດຈຸບັນນີ້, ຜູ້ຕິດເຊື້ອເຮສໄອວີກໍກັບມາໃຊ້ຊີວິດປົກກະຕິ ແລະ ຫມົດຫ່ວງເຖິງອານາຄົດເລື່ອງສຸຂະພາບຕົນເອງກໍ່ຄື ເລື່ຶອງຢາຕ້ານ ເພາະລັດຖະບານເຮົາ ຮອງຮັບການຊ່ວຍເຫລືອ ໃນເລື່ອງນີ້ເປັນທີ່ຮຽບຮ້ອຍແລ້ວ.
